WİNDOWS SERVER 2008 R2 – BACKUP/RESTORE

Backup firmaların bilgi işlem departmanları için son derece önemli bir kavramdır, bu aşikar. Neredeyse tüm IT uzmanlarının en az bir defa yedekleme yapmadıklarından dolayı, başları sıkışıp veri ve ya zaman kaybı yaşamıştır. Windows Server 2008 R2, Beta aşamasında ve bende 2008 R2′yi test etmeye başladıktan sonra ilk test ettiğim özelliklerinden birisi Backup/Restore özelliği oldu.

Windows Server 2008 ile birlikte, Microsoft, yıllardır, ta Windows NT’den beri sürdürmüş olduğu Ntbackup geleneğini bir köşeye bıraktı ve Windows Server Backup (WSB )adlı bir araç kullanmaya başladı. WSB, oldukça hızlı ve yeni bir çok özellik taşımasına rağmen, pek sevilmedi. Bunun başlıca sebeplerinden biriside, WSB ile birlikte gelen Block Level Backup (BLB) özelliğiydi.

BLB, istediğiniz bir dosyayı ya da klasörü değil, partition ve ya disk bazında yedek backup amanızı sağlıyor. Yani siz d: partitionındaki bir klasörü ve içeriğini backuplamak istiyordunuz ama D: partition ının tamamını yedeklemek zorunda kalıyorsunuz. Bu hem zaman kaybı hem de depolama için çok daha fazla alan ayırmanızı gerektiriyordu. Neyse, Windows Server 2008′deki backup içinhttp://www.calisiyor.com/2007/10/20/windows-server-2008%e2%80%99de-backup/ yazıma göz atabilirsiniz..

2008 R2 Backup/Restore özellikleri 2008′e benzer ancak bir takım geliştirmeler var. Bunları topluca sıralayacak olursak :

MMC tabanlı yönetim. Böylece uzak bilgisayarlardaki WSB konsollarıda yönetilebilir.
Wbadmin komut satırı aracıyla komut satıırndan backup/restore yapılabilir ( Bu ayrıca powershell kurmayıda gerektirir )
CD-R/DVD-R/harici usb, firewire, flash disklere de backup alabilme özelliği.
Bare Metal Recovery (BMR). Bir block level backup özelliği. Windows Server2008′de de bulunmasına rağmen, bu isimi göremiyordunuz. Yazının ilerleyen bölümlerinde BMR’ı açıklayacağım.
Nihayet eskisi gibi istediğiniz dosya ve klasörleri tek tek backuplayabilirsiniz. BLB’a mahkum değilsiniz.
Kolay yönetim ve basit konfigürasyon.

Kurulum ve Backup Almak

Kurulum oldukça basit. Bunun sebeple, screenshot alma gereksinimi duymadım. Şu kadarını söyleyebilirim ki, WSB kurmak için gerçekleştirdiğiniz işlemler, Windows Server 2008′den en ufak farkı yok. Screenshot’a ihtiyacınız varsahttp://www.calisiyor.com/2007/10/20/windows-server-2008%e2%80%99de-backup/ yazımdaki screenshotları kullanabilirsiniz.. Hatırlatmam gereken nokta, eğer wbadmin komut satırı aracıyla backup-restore yapmak istiyorsanız, command-line tools’un seçilmesi gerektiğidir. Ve bununla birlikte sistemde, eğer yüklü değilse –Powershell- kurulacaktır.

Backup’a başlayalım. Administrative Tools içindeki Windows Server Backup aracını seçin.

Şekil 1

Backup almak için iki seçenek var;

Backup Once : Sadece tek seferlik backup
Backup Schedule : Zamanlanmış bir backup görevi, zamanlamaya göre belli gün ve saatlerde çalışacaktır.

Ben burada bit seferlik bir backup almayı seçiyorum. Bunun için Sağ taraftaki Actions menüsünden “Backup Once”ı seçiyorum. Backup once seçildikten sonra aşağıdaki ekranla karşılaşacaksınız (Şekil 2)

Şekil 2

Burada Scheduled Backup’ta kullanılan ayarlarımı yoksa farklı ayarları mı kullanmak istediğinizi seçmelisiniz. Eğer şu ana kadar herhangi bir scheduled backup oluşturmasığınız için Scheduled Backup Options seçeneği kapalıdır. Diferent options seçerek farklı ayarlarla backup yapacağız. Next ‘i seçerek devam edelim.

Şekil 3

Yukarıdaki pencerede görüldüü gibi, Select Backup Configuration’da, alacağınız backp ın türünü seçmelisiniz.

FULL Server, bilgisayar üzerindeki herşeyi, tüm diskleri yedekler. Bu oldukça fazla yer kaplayabilir. Zaten bu backup ın altındaki backup size,bize bu yedeğin kaplayacağı alanı bildiriyor. Benim bilgisayarım için alan 109,29 GB. Öte yandan neyi yedekleyeceğinizi seçmek istiyorsanız, Custom seçeneğini seçiniz. Next i seçerek devam edelim.

Select Items’da neleri yedeklemek istediğinizi seçebileceğiniz bir ekran gelir. (Şekil 4 )

Şekil 4

Şekil 4′teki ekandayken, Add items seçeneğiyle, bir başka pencere açılır. (Şekil 5)

Şekil 5

Resimde de görüldiği gibi, bilgisayardaki tüm diskler, diskler altında klasörler ve dosyalar görünüyor. Hepsinide farklı farklı seçerek istediğinz şeyi yedekleyebilirsiniz. Bu özellik Windows Server 2008′de yok.

Ekranda disklerin dışında;

Bare Metal Recovery : Eğer bilgisayar hiç açılmıyorsa, bare metal recovery adlı backup türünü kullanabilirsiniz. Bu özellik Windows ASR ( automated system recovery) özelliğinin geliştirilmiş halidir diyebliriz. Eğer Windows Boot edilemeyecek kadar kötü bşr hata yaşamışsa, önce işletim sistemi CD’di takılır ve, Repair your computer seçeneği seçilrek Alınan backup arşivinden yükleme yapılır ve Windows kurulur.
System State : İşletim sistemi dosyaları, Active directory, certificate services, registry gibi önemli windows dosyalarını yedekler. Mutlaka tüm serverlarda her gün alınması gereken bir yedek türüdür.

Ben, bilgisayardaki Users dizini ve tüm alt dizinleri, ayrıca Sytem State seçeneklerini seçiyorum. Ok ve Next seçenekleriyle devam ediyoruz. Bir sonraki adımda “Specify Destination Type” ekranında, bu backup ı nereye kaydedeceğinizi seçmelisiniz..

Şunu söylemekte fayda var, backup ını aldığınız bir partitiona backup arşivini kaydedemezsiniz. Yani C:users klasörünübackuplıyorsanız, yedek dosyaları C: de herhangi bir yere kaydedilemez, başka bir partition, disk,yaılabilir bir DVD/CD, Flash disk vb kaydedilebilir.

Şekil 6

Ben şekil 6da da görüldüğü üzere, Local Drives seçeneğini seçerek, bilgisyar üzerindeki bir partitiona ybackup almayu seçiyorum. Bir diğer seçenek ise, “Remote shared folder” : Yani bir ağ paylaşımı. İlgili seçeneği seçtikten sonra, next ile devam ediyoruz. Yaptığınız seçim, eğer benimki gibi Local Drives” ise, “Select Backup Destination” ekranında, Backup destination olarak uygun durumdaki bir partition yada diski seçin. Bu diskteki boş alanı ve tüm alanı alt kısımdaki istatistiklerde görebilirsiniz. (Şekil 7)

Şekil7

Bundan sonraki aşamada, sadece basit bir confirmation ekranıvar.Bu ekranda yaptığımız yarlar ve backup yapılandırması özetleniyor. Backup tuşuna basıp devam edin ve backup ı başlatın.(Şekil 8)

Şekil 8

Başlamış bir backup işi aşağıda görünüyor. Close’a basarak bu pencereyi kapatabilirsiniz, backup kesilmeden devam edecektir. Backup işlerini, Windows Server Backup konsolundan takip edip gözleyebilirsiniz..

Şekil 9

Aşağıda systm state yedeğinin alındığını görebiliyoruz.

Şekil 10

Backup bittikten sonra konsoldda göründüğü gibi bir successful ekranı gelmekte.Yani backup işlemi başarılı oldu 🙂

Şekil 11

WSB konsolunda alınan en son backup ın durumu, ne zaman alındığı ve başarılı olup olmadığı görünmekte.

Scheduled Backup Job

Backup düzenli yapılması icap eden bir işlemdir. Verilerinizi belli bir düzene göre yedeklemelisiniz ki, bir veri kayıbı durumunda elinizdeki backuptan verilerinizi kurtarabilin. Genellikle backup için mesai saatleri sonrası daha uygundur, çünkü bu saatlerde sunucu kullanılmaz ve veriler üzerinde bir değişiklik yapılmaz. Tabiiki scheduled backup biz Sistem Yöneticileri için var. Yoksa sunucuya uzaktan bağlanarak yada sunucunun baından bu saatlerde backup almak zorunda kalacaktık.

Şimdi bir scheduled backup job oluşturalım. Adımların bir kısımı aynı olacak, bu aynı adımlar için tekrar screnshot almıyorum, yukarıdaki screenshotları takip edebilirsiniz..

Administrative Tools’dan Windows Server Backup konsolunu açın.Buradan backup Schedule seçeneğini seçin.

Karşılama ekranında Next ile devam edin.
Karşınıza gelen “Select Backup Configuration” ekranında, Full server backup ile tüm serverı yedekleyebilir yada Custom seçeneğiyle, neyi yedekleyeceğinizi kendiniz belirleyebilirsiniz (Şekil 3 e bakın )
“Select Items for Backup” penceresinde, Add Items butonuna tıklayın.(Şekil 4 )
Açılan pencereden neyi yedekleyeceğinizi seçin ve ok ile pencereyi kapatın. Next ile devam edin. (Şekil 5)

Sonaki ekranda, yedekleme zamanlarını seçin ( Şekil 12)

Şekil 12

Once a Day : Günde bir defa ve belirlediğiniz saatte

More than once a day : Günde bir defadan fazla ve belirittiğiniz saatlerde.

Ben şekilde degöründüğü gibi hergün öğle vakti 12:00′de ve akşam 21:30′da yedek almayı seçiyorum ve next diyerek devam ediyorum

Sonraki ekranda backupları nereye ve ne şekilde alacağınızı seçersiniz. ( Şekil 13 )

Şekil 13

Burada 3 seçenek var, bunları açıklayacak olursam :

Back up to a hard disk that is dediacated for backups ( Recomended) : Schedule edilen backuplar her zaman belrittiğiniz bir diske yada disk bölümüne alınır. Bu seçenek backupları saklamak için en iyi yoldur, ANCAK SEÇİLİ OLAN BÖLÜM (Ör: D: BACKUPLAR İÇİN OTOMATİK OLARAK FORMATLANIR. U sebeple yedeği alacağınız bölümde kesinlikle veri tutmamanız gerekmekte.
Back up to a volume : Seçtiğiniz bir disk yada disk bölümüne dosyalarınız backuplanır. Yukarıdaki seçenekte olduğu gibi bir formatlama ve veri kaybı söz konusu değildir. Bu sebeple bende bu metodu seçtim.
Back up to a shared network folder : Basitçe, backup dosyalarını yazılabilen bir ağ paylaşımına kaydeder.

Şekil 14

Devam ettiğimizde, yedeğimizi alacağımız partition yada diski seçmeliyiz. Add butonuna tıklayın (-1-), “Add Volumes” adlı pencerede backup ınzı kaydedeceğiniz bölümü seçin (-2-) ve okleyin. Next ile devam edin.

Bir sonraki ekran bir genel özet ekranıdır ( Şekil 15 ) Bu ekranda backup hakkında genel bilgiler görüntülenir. Bir hata varsa geriye dönüp düzeltebilirsiniz.